Η ημερίδα (Πρόσκληση – Πρόγραμμα – Βιογραφικά σημειώματα εισηγητών) έγινε στην Καλαμάτα 11.10.2014 στο Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο – «Πανταζοπούλειος Λαϊκή Σχολή» και συνδιοργανώθηκε από το ΤΕΕ Πελοποννήσου, την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος & Πολιτισμού – Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, την 26η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και το Δήμο Καλαμάτας, με στόχο τη διερεύνηση των προβλημάτων και των τρόπων προστασίας των παραδοσιακών οικισμών της περιοχής στο πλαίσιο των σημερινών αναπτυξιακών προκλήσεων.
Στο χαιρετισμό της η Πρόεδρος ΤΕΕ Πελοποννήσου Χαρίκλεια Τσιώλη ανέφερε :
«Η ιστορική κληρονομιά κάθε λαού αποτελεί πολύτιμο κεφάλαιο, αφού τον χαρακτηρίζει, οριοθετεί την ταυτότητά του και συγχρόνως αποτελεί τη βάση για την διαχρονική του πορεία. Γι’ αυτό κάθε λαός πρέπει και να την κατανοεί, να την σέβεται και να την προστατεύει, συνειδητοποιώντας ότι “λαός που δεν σέβεται τις ρίζες του, αυτοκαταδικάζεται σε εξαφάνιση από το παγκόσμιο γίγνεσθαι”. Ένα κομμάτι αυτής της ιστορίας είναι και οι παραδοσιακοί οικισμοί μας.
Στη χώρα μας για πάρα πολλά χρόνια δεν επιδείξαμε το σεβασμό και δεν δώσαμε την απαραίτητη φροντίδα για τη διάσωση και διαφύλαξη των παραδοσιακών οικισμών που αποτελούν αρχιτεκτονικά-καλλιτεχνικά και φυσικά μνημεία της κληρονομιάς μας, αναντικατάστατη έκφραση του πλούτου και της ποικιλίας του πολιτισμού μας και ανεκτίμητη μαρτυρία του παρελθόντος μας. Η Ελλάδα ανήκει στους πρωτοπόρους σε καταστροφές των έργων του πολιτισμού της σε περιόδους ειρήνης. Με την πάροδο του χρόνου ένα μεγάλο μέρος της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του τόπου μας έχει χαθεί είτε από αδιαφορία και αμέλεια, είτε από στρεβλές αναπτυξιακές πολιτικές. Σήμερα, δυστυχώς, οι παραδοσιακοί οικισμοί βρίσκονται στα όρια της επιβίωσης, κινδυνεύουν περισσότερο από ποτέ και αντιμετωπίζουν αναπτυξιακές προκλήσεις και πιέσεις που απειλούν τις αξίες τους και την ύπαρξή τους. Καθίσταται λοιπόν επιτακτική η ανάγκη προστασίας και διατήρησης της ταυτότητας των έργων του πολιτισμού μας, με σκοπό να παραδοθούν ως παρακαταθήκη στις επόμενες γενεές. Με δεδομένη την υφιστάμενη αυτή κατάσταση, το Σ.Α.Κ. ανέλαβε την σημαντική πρωτοβουλία διοργάνωσης ημερίδων με θέμα: “Προστασία Παραδοσιακών Οικισμών & Σύγχρονος Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός”. Το ΤΕΕ Πελοποννήσου, ως ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος φορέας σε θέματα διατήρησης, ανάδειξης και δημιουργικής αξιοποίησης της μοναδικής αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς με ταυτόχρονη ένταξη αυτής στην βιώσιμη-αειφόρο ανάπτυξη καθώς και στην οικονομική και κοινωνική ευημερία της Πατρίδας μας, συμμετέχει στην σημερινή εκδήλωση. Πιστεύω ότι η σημερινή ημερίδα, όντας μάλιστα και η τελευταία του σχετικού προγράμματος, είναι και η πλέον σημαντική διότι η θεματολογία της αφορά όλο το πλέγμα της διαδικασίας προστασίας και ανάδειξης των παραδοσιακών οικισμών μέσω του σύγχρονου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού.
Θα αναλυθούν ζητήματα που αφορούν την ισχύουσα Νομοθεσία και το εν γένει θεσμικό πλαίσιο, τους φορείς ελέγχου, τις μελέτες σε σχέση με τα τοπικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, τις δυσκολίες που παρουσιάζονται λόγω των παρεμβάσεων των τοπικών κοινωνιών (αρχών & πολιτών). Επίσης θα παρουσιαστούν παραδείγματα επεμβάσεων-συντηρήσεων-αποκαταστάσεων σε συνδυασμό με τη σύγχρονη δόμηση και τις τρέχουσες ανάγκες σε παραδοσιακούς οικισμούς της Πελοποννήσου. Στόχος μας είναι, μέσω ενός γόνιμου διαλόγου να υπάρξουν προβληματισμοί, να δοθούν κατευθύνσεις και να κατατεθούν προτάσεις στα θέματα προστασίας των παραδοσιακών οικισμών μας στα πλαίσια διατήρησης και ανάδειξης της ιστορικής φυσιογνωμίας του Τόπου μας, των Ιδεών μας και του Πολιτισμού μας καθώς και ουσιαστικής συμμετοχής τους στην ανάπτυξη της χώρας μας».
